Κάθε φορά που ο Σέρτζιο Μαρκιόνε μιλά για την αγαπημένη του απασχόληση, δηλαδή να διασώζει προβληματικές αυτοκινητοβιομηχανίες, δεν μοιάζει και πολύ σαν «άνθρωπος της δουλειάς». Είναι δικηγόρος και λογιστής και όχι μηχανικός αυτοκινήτων ή σχεδιαστής, ενώ αντί να απαριθμεί τα τάδε πλεονεκτήματα του δείνα υπερσυμπιεστή ή κιβωτίου ταχυτήτων, του αρέσει να μιλά για την Apple.
Από τη στιγμή που ανέλαβε το τιμόνι της ιταλικής αυτοκινητοβιομηχανίας Fiat, o Μαρκιόνε έχει την Apple σαν πρότυπο, μελετώντας διαρκώς τον τρόπο που ο Στιβ Τζομπς κατάφερε να την μετατρέψει από μια εταιρία υπολογιστών σε ένα παγκόσμιο σύμβολο. Το Fiat 500, η νέα έκδοση του ιστορικού cinquecento που οδήγησαν σε κινηματογραφικές ταινίες διάσημοι σταρ τις Τσινετσιτά, αποτελεί τη μεγαλύτερη επιτυχία του την οποία συνηθίζει να αποκαλεί, το iPod της Fiat.
Σε όλη του τη ζωή εργαζόταν ως λογιστής ή οικονομολόγος, μέχρι που το 2004 η οικογένεια Ανιέλι τον κάλεσε για να τον τοποθετήσει στο τιμόνι της Fiat. Βέβαια το βιογραφικό του κάθε άλλο παρά φτωχό ήταν. Έχοντας ζήσει για χρόνια στον Καναδά και στις ΗΠΑ και εργαστεί σε εταιρίες όπως Deloitte and Touche, Hochtief και UBS, ο Μαρκιόνε είχε τα απαραίτητα διαπιστευτήρια για να αναλάβει τον μεγάλο «Ιταλό Ασθενή». Στους διαδρόμους της ιταλικής αυτοκινητοβιομηχανίας «μύριζε θάνατος», όπως έλεγε αργότερα ο ίδιος.
Η εταιρία έχανε δύο εκατομμύρια δολάρια την ημέρα λειτουργώντας με το υπερσυγκεντρωτικό σύστημα που για δεκαετίες είχε επιβάλει η οικογένεια Ανιέλι. Σε συνέντευξη του στο περιοδικό Business Review του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, περιγράφει πώς κατήργησε την αρχή του ενός ανδρός στη Fiat. Απέλυσε παλαιούς(σε ηλικία και νοοτροπία) υπαλλήλους και προσέλαβε νέους και ταλαντούχους. Έκανε αιφνιδιαστικές επισκέψεις στα εργοστάσια. Έθετε μετρήσιμους στόχους και αλίμονο στους μάνατζερ που δεν τους πετύχαιναν.
Μέσα σε ένα χρόνο κατάφερε να την κάνει και πάλι κερδοφόρα μετά από 17 χρόνια συνεχόμενων ζημιογόνων χρήσεων και να κερδίσει εκτός από της καθολική αναγνώριση και το τίτλο του «Ιππότη της Εργασίας» από την Ιταλική προεδρία.
O Μαρκιόνε δεν έχει ηγεμονικές ανησυχίες. Δεν είναι τύπος των δημοσίων σχέσεω
ν και των πάρτι. Το ντύσιμο του είναι απλό –περίπου όπως του ινδάλματός του Στιβ Τζομπς - και τον ελεύθερο χρόνο του τον περνά με την οικογένειά του στο σπίτι του στη λίμνη της Γενεύης. Η μεγάλη του αγάπη είναι τα γρήγορα αυτοκίνητα. Ιδιοκτήτης δύο Ferrari, μιας Alfa Romeo 8C και μιας Maserati Quattroporte, ο 58χρονος Ιταλός μάνατζερ βάζει στην άκρη το πάθος του για τα γρήγορα αυτοκίνητα όταν έρχεται η ώρα της δουλειάς και πρέπει να πάρει αποφάσεις με καθαρό μυαλό. Μία από αυτές –η κρισιμότερη στη σταδιοδρομία του στη Fiat-ήταν η εξαγορά του 20% της χρεοκοπημένης αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Chrysler, με τις «ευλογίες» του Λευκού Οίκου. Η εταιρία βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού αλλά ο Μαρκιόνε δέχθηκε την πρόκληση, διακρίνοντας ένα κάποιο φώς στην άκρη του τούνελ.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον δαιμόνιο Ιταλό ήταν ότι έκανε το σωματείο των εργαζομένων συνέταιρό του καθώς οι εργαζόμενοι ελέγχουν το 55% της εταιρίας, Ωστόσο προχώρησε γρήγορα σε επιθετικές κινήσεις διασπώντας την Chrysler σε τέσσερα κομμάτια ανάλογά με τον τύπο αυτοκινήτων που παράγει, δηλαδή, Chrysler, Jeep, Dodge και Mopar, καθιστώντας κάθε μία από αυτές υπεύθυνη για τα κέρδη και για τις ζημιές της.
Κατά τη γνωστή πρακτική που ακολούθησε στη Fiat, αντικατέστησε τους παλιούς μάνατζερς με νεότερους, εγκατέστησε την παραγωγική πλατφόρμα της Fiat στα εργοστάσια της Chrysler και χρησιμοποιεί πλέον το δίκτυο διανομής της Fiat.
Ήδη μέσα σε ένα χρόνο η εταιρία μπορεί να μην έχει επιστρέψει ακόμη στην κερδοφορία έχει μειώσει όμως σημαντικά τα κόστη της.
H ιταλική εταιρία κατέχει τώρα το 20% της Chrysler και αν επιτευχθούν οι οικονομικοί στόχοι θα μπορεί να αποκτήσει το 35% αρχικά και στη συνέχεια μέχρι και το 51%. Το σημαντικότερο όμως που θα έχει επιτύχει ο Μαρκιόνε είναι ότι θα κάνει δύο κυβερνήσεις και ένα συνδικάτο ευτυχισμένους. Ο ίδιος πάντως είναι πεπεισμένος ότι θα καταφέρει να έχει και στις ΗΠΑ την επιτυχία που είχε στην Ιταλία. Ακόμη και δεν γίνει ποτέ η επόμενη Apple, όλοι πάντως, από τον Αμερικανό πρόεδρο μέχρι τον τελευταίο εργαζόμενο της Chrysler εύχονται να τα καταφέρει.
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 20-12-2009