Print this page
Κυριακή, 30 Νοεμβρίου 2014 02:00

Αγορά πετρελαίου. Πόλεμος γιγάντων με θύματα τους "μικρούς"

Written by
Μπορεί η επιρροή του ΟΠΕΚ στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου να έχει υποχωρήσει σε σχέση με τη δεκαετία του 70, ήταν αρκετή ωστόσο η απόφαση της Πέμπτης να ρίξει την τιμή του μπρέντ κάτω από τα 72 δολάρια. Από την Ιούνιο το πετρέλαιο έχει υποχωρήσει κατά περίπου 37% και οι ειδικοί της αγοράς προβλέπουν ότι η πτώση μπορεί να φτάσει και το 45% μέχρι το 2016.
Με τέτοιες τιμές τινάσσονται στον αέρα προϋπολογισμοί, και ελάχιστες χώρες μπορούν να αντέξουν - και αυτές όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα - τις συνέπειες. Αν και οι περισσότερες χώρες θέλουν οι τιμές του πετρελαίου να μην πέσουν κάτω από τα 80 δολάρια, πολλές μάλιστα θέτουν όριο ακόμη και τα 100, η σύνοδος του ΟΠΕΚ ευθυγραμμίστηκε με την άποψη της Σαουδικής Αραβίας να μην μειωθεί η παραγωγή σε αυτή τη φάση, με τη σκεπτικό ότι δεν υπάρχουν σημαντικές αλλαγές σε θεμελιώδη στοιχεία της αγοράς. Στην ουσία όμως πίσω από την εμμονή της Σαουδικής Αραβίας βρίσκεται η προσπάθειά της να πετάξει από την αγορά όσους παραγωγούς έχουν υψηλό κόστος εξόρυξης. Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά καθώς δεν εξαρτώνται μόνο από τις διαθέσεις των Σαουδαράβων που έχουν και τον πρώτο λόγο στον ΟΠΕΚ. Οι ΗΠΑ θέλουν το πετρέλαιο να παραμείνει κοντά στην τιμή των 83 δολαρίων και αυτό συμβαίνει γιατί οι Αμερικανοί έχουν αυξήσει την παραγωγή τους από τον Αύγουστο κατά 300.000 βαρέλια. Όπως σημειώνει το Stratfor σε πρόσφατο άρθρο του δεν αποκλείεται οι ΗΠΑ να προσθέσουν στην παραγωγή τους άλλο ένα με ενάμιση εκατομμύριο βαρέλια μέχρι το τέλος του 2015 και θα γίνουν έτσι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς παίρνοντας μερίδιο αγοράς και από τους Σαουδάραβες.
Οι νέες πρωτοποριακές μέθοδοι εξόρυξης στην Αμερική όπως το fracking δηλαδή η εξόρυξη πετρελαίου από πετρώματα - αυτό που είναι γνωστό ευρύτερα ως σχιστολιθικό πετρέλαιο και που σε αυτό βασίζεται η αύξηση της αμερικανικής παραγωγής - έχουν ένα αρνητικό. Ότι η εξόρυξή του είναι ακριβή φτάνοντας κατά μέσο όρο τα 62 δολάρια ανά βαρέλι. Αν λοιπόν οι τιμές του πετρελαίου πέσουν σε αυτά τα επίπεδα οι Αμερικανοί θα πρέπει να σταματήσουν την παραγωγή.
Οι Αμερικανοί είναι μόνο ένα παράδειγμα καθώς είναι αυτοί που έχουν μπει δυναμικά τα τελευταία χρόνια στην παραγωγή.
Οι σημερινές τιμές όμως επηρεάζουν όλους τους αδύναμους κρίκους του ΟΠΕΚ που έχουν υψηλό κόστος εξόρυξης. Με άλλα λόγια ο ΟΠΕΚ σήμερα μοιάζει περισσότερο με μια αρένα που όλοι πολεμούν με όλους παρά με ένα καρτέλ. Για να δοθεί μια τάξη μεγέθους το κόστος της μειωμένης τιμής του πετρελαίου προκαλεί στην Αφρική μεγαλύτερη ζημιά και από ότι ο έμπολα.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η χαμηλή τιμή είναι ένα καλό νέο για τους καταναλωτές ειδικότερα για τη βιομηχανία. (όχι πάντως για τις πετρελαϊκές εταιρίες που την Πέμπτη είδαν τις μετοχές τους να καταρρέουν ) Από την άλλη όμως τα νέα είναι κακά για μια σειρά από χώρες όπως το Ιράν, η Βενεζουέλα και η Νιγηρία που με τέτοιες τιμές δεν μπορούν να στηρίξουν τους προϋπολογισμούς τους για πολύ καιρό. Ακόμη και οι χώρες του κόλπου που έχουν μεγάλα συναλλαγματικά αποθέματα πολύ σύντομα θα αρχίσουν να νιώθουν την πίεση εκτιμούν οι αναλυτές. Για παράδειγμα τα Εμιράτα έχουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό με την προϋπόθεση ότι το πετρέλαιο θα είναι στα 81 δολάρια, το Κουβέιτ στα 78 και το Κατάρ στα 77 δολάρια.
Στην Ευρώπη, οι χαμηλές τιμές σε αυτήν την περίοδο επίσης δεν βοηθούν. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή τον Οκτώβριο ήταν στο 0,4% ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει θέσει σαν όριο το 2%. Ο χαμηλός πληθωρισμός κάνει για τις κυβερνήσεις, δυσκολότερη την μείωση του δημόσιου χρέους.

Ο βασικός όμως χαμένος από την πρόσφατη κατρακύλα του πετρελαίου είναι η Ρωσία.
Η Ρωσία αν και δεν είναι μέλος του OΠΕΚ συμμετέχει στις εργασίες του Οργανισμού και έχει ξεκινήσει στενές επαφές με τη Σαουδική Αραβία. Η τιμή του πετρελαίου κάτω από τα 80 δολάρια το βαρέλι προκαλεί στη Ρωσία ετήσιες ζημιές 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ενώ το ρωσικό νόμισμα, συνέπεια και των κυρώσεων από τη Δύση, έχει υποχωρήσει περίπου 25% το 2014.
ΟΙ κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα λόγω της ουκρανικής κρίσης σε συνδυασμό με την μείωση της τιμής του πετρελαίου δημιουργούν ασφυξία στην ρωσική οικονομία και την κάνουν περισσότερο ευάλωτη στις πολιτικές πιέσεις της Δύσης. Για τη Ρωσία, η αύξηση των τιμών είναι ζωτικής σημασίας, καθώς τα δύο τρίτα των εξαγωγών της προέρχονται από την ενέργεια. Αν η ρωσική οικονομία καταρρεύσει, θα συμπαρασύρει μαζί της και άλλους. Προσφάτως, ο πρόεδρος Πούτιν αναφέρθηκε στις 300.000 θέσεις εργασίας στη Γερμανία, που εξαρτώνται από το εμπόριο με τη Ρωσία

Κόστος εξόρυξης πετρελαίου (μέσος όρος)

Μέση Ανατολή                             30 δολάρια ανά βαρέλι
Αρκτικός κύκλος                          78 δολάρια « «
ΗΠΑ fracking                               62 « «
Καναδάς (πετρελαιοφόρα άμμος)   74 « «
Υπεράκτια εξόρυξη (ΗΠΑ)              52 « «
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 
 
Read 1098 times